Xây dựng và thiết lập mục tiêu từ lâu đã trở thành một trong những kỹ năng cực kỳ quan trọng, là chìa khoá đưa cá nhân cũng như doanh nghiệp đến cảnh cửa thành công, bởi việc thiết lập mục tiêu tốt sẽ đem tới một định hướng tương lai tốt. Một trong những phương pháp hữu dụng để đạt được điều đó chính là xác định mục tiêu theo mô hình SMART. Vậy SMART là gì? Hãy cùng Hapodigital tìm hiểu dưới bài viết này nhé.
SMART là gì ?
Trong tiếng Anh, SMART nghĩa là thông minh, sáng suốt, thông thái. Bất kỳ một sự vật hiện tượng nào khi gắn với SMART đều mang ý nghĩa tích cực. Vậy khi nhắc tới SMART trong trường hợp này ta sẽ nghĩ đến những mục tiêu thông minh, mang tính chiến lược cao.
>>> Xem thêm: Mô hình SWOT là gì ? Cách phân tích mô hình SWOT đúng cách
Mục tiêu SMART là gì ?
Mục tiêu SMART hay nguyên tắc SMART (tiếng Anh là SMART Goals hay SMART Principle).
Mục tiêu SMART thực chất là những nguyên tắc được xây dựng để định hình và thực hiện mục tiêu trong tương lai. Chúng ta sẽ biết được khả năng của mình có thể làm được gì và từ đó thiết lập kế hoạch cụ thể cho chúng.
Nội dung của mục tiêu SMART
S – Specific (simple, sensible, significant): Tính cụ thể, dễ hiểu
– Một mục tiêu thông minh trước tiên phải được lên kế hoạch một cách cụ thể, chi tiết và rõ ràng. Mục tiêu càng cụ thể, càng rõ ràng thì càng thể hiện quyết tâm và nỗ lực thực hiện.
– Một trong số những cách mà người ta thường dùng để xác định một mục tiêu cụ thể là tưởng tượng về nó.
Khi thiết lập mục tiêu, hãy cụ thể về những điều bạn mong muốn hoàn thành. Hãy nghĩ về điều này như là nhiệm vụ quan trọng cho mục tiêu của bạn. Nó không phải là danh sách chi tiết về cách mà bạn sẽ đạt được mục tiêu, nhưng nó sẽ bao gồm một câu trả lời cho những câu hỏi phổ biến:
- WHO– những thành viên tham gia để thực hiện mục tiêu (đặc biệt quan trọng trong một dự án cụ thể).
- WHAT – Xác định rõ những điều bạn cần phải làm là gì, vì điều gì ( càng cụ thể thì càng dễ dàng thực hiện).
- WHEN – Thời gian là yếu tố rất quan trọng ngay từ khi xác định mục tiêu, tuy nhiên trong thời gian thực tế tiến hành của dự án thì khó có thể hoàn thành đúng như kế hoạch. Do vậy cần có khung thời gian hoàn thành kế hoạch.
- WHERE – Nơi cụ thể, đây là tiêu chí có thể không phù hợp, đặc biệt là cho những mục tiêu cá nhân.
- HOW – Làm như thế nào? Để thực hiện bất kỳ điều gì, bạn còn phải quan tâm tới việc nó được thực hiện như thế nào.
M – Measurable (meaningful, motivating): Có thể đo lường được
Đưa ra số liệu cụ thể khi đặt mục tiêu. Điều này làm cho mục tiêu trở nên hữu hình hơn vì nó dùng để đo lường tiến độ của công việc hay dự án. Nếu đó là một dự án bạn sẽ mất vài tháng để hoàn thành, vậy hãy xác định một số mốc quan trọng bằng cách xem xét các nhiệm vụ cụ thể để hoàn thành.
Nguyên tắc này hàm ý rằng mục tiêu luôn phải được gắn liền với những con số. Nguyên tắc SMART đảm bảo mục tiêu của bạn có một sức nặng, tính cụ thể là có thể cân, đo, đong, đếm được.
Những con số cụ thể mà bạn đặt ra cho mình tựa như những đòn bẩy thúc đẩy tinh thần, động lực của bạn để có thể nỗ lực hết mình đạt được điều mình muốn. Nếu không có những con số xác định, không những bạn không tạo cho mình niềm mong muốn cháy bỏng để tập trung vào mục tiêu, mà bạn sẽ còn cảm thấy chán nản, không được khích lệ và dễ dàng dẫn đến bỏ cuộc.
A – Attainable (agreed, achievable): Tính khả thi
Điều này tập trung vào sự quan trọng của mục tiêu đối với bạn và những gì bạn có thể làm được để đạt được mục tiêu, có thể yêu cầu phát triển các kỹ năng mới hay thay đổi thái độ. Mục tiêu mang ý nghĩa truyền cảm hứng cho động lực, không làm mình nản lòng. Hãy suy nghĩ về cách hoàn thành mục tiêu và vận dụng các công cụ / kỹ năng cần thiết. Nếu bạn hiện không sở hữu những công cụ / kỹ năng nào đó, hãy xem xét những gì cần để đạt được chúng.
Tính khả thi là một yếu tố rất quan trọng khi ta đưa ra một mục tiêu. Chúng ta phải suy nghĩ về khả năng của bản thân trước khi đề ra một chỉ tiêu nào đó, tránh đặt mục tiêu quá xa vời nếu không muốn bỏ cuộc giữa chừng.
Như vậy không có nghĩa là bạn chỉ thiết lập ra cho mình một mục tiêu dễ dàng, đơn giản, qua loa mà bỏ qua những cơ hội khác khi mà bạn được thử thách với những điều to lớn hơn.
R – Relevant (Tính liên quan)
Trong quá trình phát triển của một công ty, chúng ta có thể đề ra rất nhiều mục tiêu khác nhau như:
- Mục tiêu của từng bộ phận: Kinh doanh, Nhân sự, Truyền thông…
- Mục tiêu của cá nhân: Lãnh đạo, quản lý cấp cao, quản lý cấp trung, nhân viên,……
Tuy nhiên, tất cả các mục tiêu đề ra thì dù ở lĩnh vực hay cấp độ nào cũng cần có tính liên kết. Cụ thể ở đây là các mục tiêu cùng ngang nhau, cùng hướng tới mục tiêu chung toàn công ty.
Các câu hỏi giúp bạn xác định tính liên quan của một mục tiêu như:
- Mục tiêu có đáng giá để thực hiện hay không?
- Đây có phải thời điểm thích hợp cho việc thực hiện mục tiêu không ?
- Mục tiêu đã phù hợp với các nỗ lực, nhu cầu của công ty chưa ?
- Mục tiêu có phù hợp với tình hình thị trường hiện nay không ?
T – Time based (Thời gian được giới hạn)
Nếu một mục tiêu mà không thiết lập thời gian thực hiện, khả năng cao nó không đạt tới thành công. Thời gian giúp các cá nhân định hình các công việc cần làm trong khoảng thời gian cụ thể.
Giống như một cuộc hẹn, bất cứ một mục tiêu cho dù lớn hay nhỏ cũng cần được xác định một thời gian cụ thể để thực hiện. Nguyên tắc này tạo cho bạn cột mốc xác định thời điểm bạn bước lên đỉnh chiến thắng. Trong quá trình thực hiện, bạn sẽ nắm được tình hình mình đang đi đến đâu trong cuộc hành trình và từ đó kịp thời điều chỉnh khi cần thiết.
Trong doanh nghiệp, chúng ta cần giới hạn thời gian để tối ưu hóa hiệu suất làm việc của tất cả nhân viên, từ đó giúp gia tăng doanh thu, tăng lợi nhuận cho công ty cũng như giúp công ty nắm bắt được các cơ hội …. Giới hạn thời gian cũng góp phần giúp gia tăng sự cam kết, trách nhiệm của từng nhân viên khi thực hiện mục tiêu. Một mục tiêu đúng, người thực hiện đúng nhưng nếu luôn trì hoãn về thời gian hoàn thành thì kết quả nhận được nhiều khi cũng không còn cần thiết nữa.
Bạn có thể đặt ra các câu hỏi nhằm mục đích xác định yếu tố giới hạn thời gian của mục tiêu như:
- Nhân viên của bạn hoàn thành mục tiêu này trong bao lâu?
- Họ có thể đẩy nhanh tiến độ hoàn thành hơn không?
- Khi nào cần hoàn thành những mục tiêu đó ?
- Tôi có thể làm gì để hoàn thành mục tiêu này trong 6 tháng sau, trong quý sau, trong tháng sau, trong tuần sau hay vào ngày mai?
Ý nghĩa của mô hình SMART trong kinh doanh
Cụ thể hóa mục tiêu
Các doanh nghiệp thường “hào hứng” với các mục tiêu tham vọng khi bước sang một quý làm việc mới nhưng nhiều khi các mục tiêu được thiết lập vẫn còn mơ hồ, khó thực hiện trong thực tế.
Tiêu chí SMART có thể giúp bạn cụ thể hóa những mục tiêu, đo lường và đánh giá được tất cả các mục tiêu đã đề ra. Khi bạn áp dụng 5 yếu tố của SMART, mục tiêu của bạn sẽ hiện ra như một bức tranh rõ ràng và cụ thể.
Đơn giản, dễ thực hiện
SMART thực sự rất đơn giản, dễ thực hiện và có thể áp dụng cho nhiều trường hợp ở các công ty khác nhau. Dù công ty của bạn có hàng chục nghìn nhân sự hay chỉ với vài chục nhân sự thì cũng đều có thể áp dụng được SMART.
SMART tập trung vào việc giúp bạn xây dựng, thiết lập và đo lường chính xác các mục tiêu được đề ra. Năm tiêu chí của SMART gồm: “Cụ thể – Đo lường – Tính khả thi – Tính liên quan – Giới hạn thời gian” giống như những cột mốc chỉ dẫn rõ ràng nhằm giúp bạn xác định được mục tiêu cho công ty đúng hướng hơn.
Nhân viên tập trung, hiệu suất hơn
Với tiêu chí SMART, nhân viên của bạn sẽ làm việc tập trung và mang lại hiệu suất cao hơn. Mục tiêu chính là chìa khóa để đạt được tới thành công chung của tổ chức và SMART giúp bạn tìm được nhanh chóng hơn chiếc chìa khóa đúng cho vấn đề của mình.
Nhân viên của bạn sẽ làm việc để hướng tới những mục tiêu chung, đạt được các mục tiêu một cách cụ thể, rõ ràng hơn. Các kết quả làm việc của họ khi đó được đo lường và đánh giá chính xác. Họ có thể xây dựng kết nối công việc và hiểu rõ những điều mình làm được đang đóng góp vào thành công chung của tổ chức. Công việc của họ tuy có giới hạn về thời gian tạo cảm giác áp lực nhưng cũng giúp họ đạt được hiệu suất công việc tốt hơn.
Thực tế, nhiều doanh nghiệp hiện nay muốn đạt được hiệu suất, kết quả làm việc tốt hơn, họ đã bắt nhân viên của mình làm việc nhiều thời gian hơn. Họ sẽ đánh giá cao những người ở lại văn phòng làm việc đến tận 7, 8 thậm chí 9 giờ tối. Tuy nhiên, làm việc quá thời gian (OT) liên tục liệu có phải là điều tốt với nhân viên và cả cho công ty của bạn ?
Cân bằng giữa công việc và cuộc sống chính là chìa khóa giúp nhân viên của bạn cảm thấy hạnh phúc. Thời gian nghỉ ngơi hợp lý cũng giúp nhân viên lấy lại năng lượng, khả năng sáng tạo để làm việc hiệu quả hơn vào ngày hôm sau.
Để nâng cao hiệu suất công việc điều quan trọng là gia tăng sự tập trung vào mục tiêu của nhân viên. Khi có được sự tập trung, nhân viên sẽ làm việc ngày càng hiệu quả hơn, năng suất hơn dù cho chỉ làm đúng thời gian quy định hoặc thậm chí là ít hơn.
Xác định mức độ phù hợp, chính xác của mục tiêu
Giữa bộn bề những điều cần phải làm, bạn có đang cảm thấy choáng ngợp vì không biết nên sắp xếp ưu tiên điều gì nên làm trước? SMART có thể giúp bạn xác định được mức độ phù hợp, chính xác và thứ tự ưu tiên để thực hiện các mục tiêu.
Qua các tiêu chí của SMART, trước hết, bạn sẽ loại bỏ các mục tiêu không phù hợp với sự phát triển của công ty. Tiếp theo, bạn gia tăng việc thiết lập chính xác mục tiêu: đúng người, đúng việc, đúng thời điểm.
Hướng đến mục tiêu toàn công ty
Mô hình SMART giúp công ty bạn dù có rất nhiều mục tiêu thì các mục tiêu này cũng sẽ hướng đến, cộng hưởng để giúp công ty đạt được mục tiêu chung.
Mọi mục tiêu dù ở lĩnh vực, bộ phận hay cấp độ nào cũng cần phải được soi chiếu, xem xét có liên quan tới mục tiêu của công ty trong ngắn, trung và dài hạn hay không. Sự liên quan như một sợi dây gắn kết giúp công ty của bạn gia tăng sức mạnh để thực hiện các mục tiêu to lớn, khó khăn như một chỉnh thể chứ không phải với các nỗ lực đơn lẻ, rời rạc, không gắn kết.
Lời kết
Vận dụng mô hình SMART là một trong số các phương pháp đem lại hiệu quả cao để xác định mục tiêu.
Chúc bạn áp dụng phương pháp SMART thành công trong kinh doanh và cuộc sống.
